Gomole (Homole)
Zamek Homole w czasach swojej świetności był centrum państewka von Pannwitzów, a później główną siedzibą husytów na ziemi kłodzkiej. Do dziś zachowały się jedynie ruiny zamku (fragment wieży) . Jeszcze w XV wieku zamek był główną budowlą w regionie, ale kiedy stracono jego ostatniego właściciela, zaczął popadać w ruinę. Zbudowany był z czerwonego krzemienia ze spoiną wapienną. Mury zamku mają ok 2 m grubości, a wieża 10 m wysokości i 3 m średnicy.
Zamek stoi na szczycie foremnego kopiastego pagórka (733 m). Błędnie nazwany "Zamkiem Lewińskim" w czasach swej świetności strzegł przełęczy "POLSKIE WROTA" i przebiegającego w pobliżu traktu handlowego. Trakt istniał już wcześniej, była to jedna
z odnóg szlaku bursztynowego wiodącego z Akwileji nad Adriatykiem aż nad Bałtyk, a później, w okresie powstawania państwa Przemyślidów ważny szlak komunikacyjny z Pragi na Śląsk. Podczas prac wykopaliskowych prowadzonych w 1962 roku, na podstawie zachowanego fragmentu wieży zamkowej, szczątków ceramiki oraz odkrytej pod dwumetrową warstwą gruzu podziemnej komnaty o wymiarach 4 na 5 m przykrytej kolebkowym sklepieniem ustalono datę powstania budowli na połowę XIII wieku.
Jest to miejsce ciekawe zarówno historycznie jak i przyrodniczo. Samo wzgórze Gomoła oraz przyległe łąki są obszarem objętym programem Natura 2000, który jest niezwykle cenny dla przyrodników. Kwitnie tutaj chociażby pełnik europejski, bardziej znany jako róża kłodzka - symbol naszego powiatu . Już w najbliższych miesiącach miejsce to stanie wyjątkową atrakcją zarówno dla mieszkańców jak i turystów.
Na terenie administrowany przez Nadleśnictwo Zdroje zostanie wybudowana kładka , którą po zejściu z Głównego Szlaku Sudeckiego będzie można dojść do samego wzgórza, oraz ścieżka turystyczno – przyrodnicza w ramach projektu dotyczącego kompleksowej ochrony gatunków i siedlisk przyrodniczych. Na szczycie w pobliżu ruin wieży, według przygotowanej przez nadleśnictwo koncepcji, powstanie miejsce wypoczynkowe z kanałami widokowymi. Będą ławki, gdzie będzie można odpocząć,
a także rozpalić ognisko. Wszystko przyjazne dla zwiedzających turystów.
O tym wyjątkowym miejscu istnieje wiele legend. Jedna z nich mówi, że dawnych czasach pomiędzy Lewinem Kłodzkim
a Dusznikami Zdrój, na wysokim wzgórzu stał piękny i wzniosły Zamek Homole. W zamku tym mieszkał możny Pan, który nad własne życie kochał swoją małżonkę. W młodości kobieta ta była piękna i o dobrym sercu, to też odwzajemniała uczucia swojego męża. Książę pragnąc dogodzić swojej żonie, sprowadzał do zamku najcudowniejsze skarby ze wszystkich zakątków świata...
Ciąg dalszy tej legendy znajdziecie Państwo na stronie:
https://www.polskatradycja.pl/legendy/dolnoslaskie/skarby-zamku-homole.html